Koszt Akcyzy za Samochód w Firmie: Praktyczny Przewodnik Księgowy
Firma świadczy usługi w zakresie akcyz, rejestracji samochodów i ubezpieczenia. Profesjonalne doradztwo i szybka obsługa.
Zadzwoń do nas
Napisz do nas
kontakt@akcyzawarszawa.pl
Ubezpiecz samochód razem z Akcyzawarszawa.pl
Zakres Usług
Akcyza za samochód
Rejestracja samochodu
Ubezpieczenia
Tłumaczenia dokumentów
Opinia rzeczoznawcy
180 000 złotych - tyle może wynieść koszt akcyzy przy zakupie luksusowego samochodu o wartości miliona złotych dla firmy. To znacząca kwota, która wymaga odpowiedniego ujęcia w księgach.
Krajowa Informacja Skarbowa potwierdza, że akcyza związana z prowadzoną działalnością gospodarczą kwalifikuje się jako koszt uzyskania przychodów. Jednak prawidłowe rozliczenie tego podatku wymaga znajomości szczegółowych zasad księgowych i podatkowych.
Przede wszystkim, przedsiębiorca musi wiedzieć, że obowiązek zapłaty akcyzy powstaje w momencie przemieszczenia samochodu na terytorium Polski z innego kraju członkowskiego UE. Ponadto, w przypadku samochodów będących towarem handlowym, koszt akcyzy należy rozliczyć dopiero w momencie uzyskania przychodu ze sprzedaży.
W tym praktycznym przewodniku pokażemy, jak prawidłowo ująć i rozliczyć akcyzę w dokumentacji firmowej, kiedy można zaliczyć ją do kosztów podatkowych oraz jak wpływa na wartość początkową środka trwałego.
Jaki jest koszt akcyzy przy zakupie samochodu do firmy
Przystępując do zakupu samochodu dla firmy, warto dokładnie przeanalizować kwestię podatku akcyzowego, który może znacząco wpłynąć na całkowity koszt nabycia pojazdu. Akcyza dotyczy wszystkich samochodów osobowych, które będą rejestrowane w Polsce po raz pierwszy - zarówno nowych, jak i używanych.
Czynniki wpływające na wysokość akcyzy
Koszt akcyzy uzależniony jest przede wszystkim od dwóch głównych czynników:
- Wartości pojazdu - ustalonej w umowie kupna-sprzedaży lub na fakturze
- Pojemności silnika samochodu
Ponadto, na wysokość podatku akcyzowego wpływa również rodzaj paliwa oraz zastosowane w pojeździe rozwiązania technologiczne.
Stawki akcyzy dla różnych typów pojazdów
Obecnie obowiązujące stawki akcyzy w 2025 roku przedstawiają się następująco:
- 3,1% wartości pojazdu - dla samochodów osobowych o pojemności silnika do 2000 cm³
- 18,6% wartości pojazdu - dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 cm³
Dla pojazdów hybrydowych wprowadzono preferencyjne stawki:
- 1,55% wartości pojazdu - dla hybryd (HEV i MHEV) z silnikiem o pojemności do 2000 cm³
- 9,3% wartości pojazdu - dla hybryd (HEV i MHEV) z silnikiem o pojemności powyżej 2000 cm³, ale nie większej niż 3500 cm³
Zwolnienie z akcyzy dotyczy samochodów elektrycznych, wodorowych oraz hybryd typu plug-in (PHEV) z silnikiem o pojemności do 2000 cm³.
Jak obliczyć koszt akcyzy dla samochodu osobowego
Obliczenie akcyzy jest stosunkowo proste. Należy zastosować wzór:
Wartość pojazdu × odpowiednia stawka procentowa = kwota akcyzy
Na przykład:
- Samochód firmowy o wartości 40 000 zł z silnikiem 1800 cm³: 40 000 zł × 3,1% = 1240 zł
- Pojazd o wartości 70 000 zł z silnikiem 3000 cm³: 70 000 zł × 18,6% = 13 020 zł
Kalkulacja akcyzy dla samochodów sprowadzanych z UE i spoza UE
Bez względu na to, czy samochód pochodzi z kraju członkowskiego UE czy spoza Wspólnoty, stawki akcyzy pozostają takie same. Jednakże procedury różnią się:
- Przy pojazdach z UE (nabycie wewnątrzwspólnotowe) - składamy deklarację AKC-U/S w ciągu 14 dni od sprowadzenia pojazdu
- Przy imporcie spoza UE - oprócz akcyzy należy dopełnić dodatkowych procedur celnych
We wszystkich przypadkach na zapłatę akcyzy mamy 30 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Moment powstania obowiązku podatkowego w akcyzie
Prawidłowe rozliczenie podatku akcyzowego wymaga znajomości konkretnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Jest to kluczowy element planowania finansowego przy zakupie samochodu do firmy.
Nabycie wewnątrzwspólnotowe a import samochodu
W przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego, obowiązek podatkowy powstaje w trzech różnych momentach, zależnie od okoliczności:
-
Z dniem przemieszczenia samochodu na terytorium Polski - jeżeli prawo do rozporządzania pojazdem jak właściciel nabyto przed sprowadzeniem auta do kraju.
-
Z dniem nabycia prawa do rozporządzania samochodem jak właściciel - jeśli takie prawo uzyskano dopiero po sprowadzeniu pojazdu do Polski.
-
Z dniem złożenia wniosku o rejestrację samochodu w Polsce - gdy osoba rejestrująca nie jest właścicielem pojazdu.
Natomiast przy imporcie samochodu spoza Unii Europejskiej, obowiązek podatkowy powstaje z dniem powstania długu celnego. Oznacza to moment, gdy pojazd zostaje dopuszczony do obrotu na terytorium UE.
Warto zaznaczyć, że zgodnie z interpretacjami organów skarbowych, obowiązek podatkowy w akcyzie nie powstanie, jeżeli samochód leasingowany z zagranicy nie będzie podlegał rejestracji w Polsce.
Terminy złożenia deklaracji i zapłaty akcyzy
Po powstaniu obowiązku podatkowego należy dopełnić formalności:
-
Deklarację uproszczoną AKC-US trzeba złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
-
Na zapłatę należnej akcyzy mamy 30 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Co istotne, zarówno złożenie deklaracji, jak i zapłata podatku muszą nastąpić nie później niż w dniu rejestracji samochodu w Polsce. Niezachowanie tych terminów skutkuje naliczeniem odsetek za zwłokę, a także uniemożliwia rejestrację pojazdu.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą muszą pamiętać, że używanie samochodu sprowadzonego z UE na potrzeby firmowe, nawet bez rejestracji, również rodzi obowiązek zapłaty akcyzy. W takim przypadku należy złożyć deklarację AKC-4 oraz wpłacić podatek do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu powstania obowiązku podatkowego.
Księgowanie kosztu akcyzy w dokumentacji firmowej
Prawidłowe ujęcie kosztu akcyzy w dokumentacji księgowej ma kluczowe znaczenie dla poprawności rozliczeń podatkowych firmy. Sprawdźmy, jak należy postępować z tym podatkiem w różnych rodzajach ewidencji księgowej.
Akcyza jako element ceny zakupu samochodu
Podatek akcyzowy odprowadzany przy zakupie samochodu stanowi element ceny nabycia pojazdu. W przypadku samochodów sprowadzanych z zagranicy, zarówno z krajów UE jak i spoza Wspólnoty, akcyza wchodzi w skład ceny zakupu, podobnie jak należne cło czy opłaty celne dodatkowe.
Koszt akcyzy ma również istotny wpływ na ustalenie wartości początkowej samochodu, jeśli ten zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych. W takiej sytuacji podatek akcyzowy, podobnie jak inne wydatki związane z nabyciem pojazdu (np. koszty rejestracji), zwiększa wartość początkową środka trwałego.
Ujęcie akcyzy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów
Przedsiębiorcy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów (KPiR) powinni wiedzieć, że sposób księgowania akcyzy zależy od przeznaczenia samochodu:
Dla pojazdów stanowiących towary handlowe (przeznaczonych do dalszej odsprzedaży):
- Koszt akcyzy ewidencjonuje się w kolumnie 10 KPiR "Zakup towarów handlowych i materiałów według cen zakupu"
- Dla samochodów sprowadzanych z zagranicy akcyza stanowi element ceny zakupu
Dla samochodów używanych jako środki trwałe firmy:
- W praktyce sporządza się dowód wewnętrzny, który stanowi podstawę do ewidencji kosztu
Jeżeli zgłoszenie do opodatkowania akcyzą nastąpi już po dacie ujęcia zakupu samochodu w KPiR, wartość podatku akcyzowego należy ująć w kolumnie 10 z datą zgłoszenia podatku.
Ewidencja akcyzy w księgach rachunkowych spółek
W przypadku podmiotów prowadzących pełną księgowość, ewidencja kosztu akcyzy zależy od charakteru prowadzonej działalności i przeznaczenia pojazdu:
- Dla przedsiębiorstw zajmujących się handlem samochodami należy ewidencjonować akcyzę jako składnik ceny nabycia towaru
- Natomiast dla producentów wyrobów akcyzowych (np. alkoholi) podatek akcyzowy jest tzw. "podatkiem kosztowym", ujmowanym zwykle na koncie 403 "Podatki i opłaty"
Do rozliczenia akcyzy stosuje się konto "Rozrachunki publicznoprawne" z odpowiednio rozbudowaną analityką. Wpłaty zaliczek na podatek akcyzowy można ująć zapisem: Wn konto "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: zaliczki na podatek akcyzowy), Ma konto "Bieżący rachunek bankowy".
Istotne jest również prowadzenie odpowiedniej ewidencji wyrobów akcyzowych – od 2024 roku jest to obowiązkowe w formie elektronicznej, choć firmy mogą wdrożyć takie rozwiązanie już wcześniej.
Rozliczenie podatkowe akcyzy od samochodu
Z podatkowego punktu widzenia, opłacona akcyza ma istotne znaczenie dla księgowości każdej firmy posiadającej samochody. Przeanalizowanie jej wpływu na rozliczenia podatkowe pozwoli uniknąć kosztownych błędów.
Akcyza jako koszt uzyskania przychodu
Podatek akcyzowy zapłacony przez firmę przy zakupie samochodu może zostać zakwalifikowany jako koszt uzyskania przychodu. Zgodnie z interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, akcyza stanowi koszt podatkowy, gdy spełnia podstawowe warunki: została definitywnie poniesiona przez podatnika, pozostaje w związku z działalnością gospodarczą oraz została właściwie udokumentowana.
Jednakże istnieją wyjątki - akcyza zapłacona od ubytków wyrobów akcyzowych nieobjętych zwolnieniem nie może być uznana za koszt podatkowy. Przedsiębiorca musi zatem dokładnie sprawdzić, czy dany wydatek na akcyzę nie jest wymieniony w negatywnym katalogu kosztów.
Moment rozliczenia akcyzy przy samochodach będących towarem handlowym
Przedsiębiorcy zajmujący się handlem samochodami traktują akcyzę jako element ceny zakupu. W przypadku pojazdów nabytych jako towar handlowy, koszt podatku akcyzowego rozliczamy dopiero w momencie uzyskania przychodu ze sprzedaży tego samochodu.
Przykładowo, jeśli spółka nabyła luksusowe auto z Czech jako towar handlowy za 1 000 000 zł, przy podatku akcyzowym wynoszącym około 180 000 zł, koszt akcyzy zostanie rozliczony dopiero przy sprzedaży tego samochodu.
Wpływ akcyzy na wartość początkową środka trwałego
Kiedy samochód zostaje wprowadzony do ewidencji jako środek trwały, zapłacona akcyza zwiększa jego wartość początkową. Dotyczy to zarówno pojazdów nabytych w drodze importu, jak i nabycia wewnątrzwspólnotowego.
Warto mieć na uwadze, że wysokość podstawy opodatkowania akcyzą może być weryfikowana przez organy podatkowe. Jeżeli wartość pojazdu znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej bez uzasadnionej przyczyny, organ podatkowy może wezwać podatnika do wyjaśnień lub samodzielnie określić wysokość podstawy opodatkowania.
Przede wszystkim pamiętajmy, że dokumentem niezbędnym do rejestracji pojazdu jest potwierdzenie zapłaty akcyzy, które można uzyskać w urzędzie skarbowym za opłatą 17 zł lub pobrać bezpłatnie przez system PUESC.
Wnioski
Prawidłowe rozliczenie akcyzy przy zakupie samochodu firmowego wymaga dokładnej znajomości przepisów podatkowych oraz zasad księgowania. Przede wszystkim należy pamiętać, że akcyza stanowi istotny element ceny zakupu pojazdu, szczególnie w przypadku aut luksusowych czy z silnikami o dużej pojemności.
Przedsiębiorcy muszą zwrócić szczególną uwagę na moment powstania obowiązku podatkowego oraz terminy związane z deklaracją i zapłatą podatku akcyzowego. Natomiast sposób księgowania akcyzy zależy od przeznaczenia pojazdu - czy będzie on środkiem trwałym, czy towarem handlowym.
Zatem właściwe podejście do rozliczenia akcyzy pozwala nie tylko uniknąć problemów z organami podatkowymi, ale również odpowiednio wykorzystać ten wydatek w rozliczeniach podatkowych firmy. Pamiętajmy, że akcyza może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych i prawidłowego udokumentowania.
FAQs
Q1. Czy akcyza za samochód firmowy jest kosztem podatkowym? Tak, akcyza za samochód firmowy może być kosztem uzyskania przychodu, jeśli została definitywnie poniesiona przez podatnika, jest związana z działalnością gospodarczą i została właściwie udokumentowana. Jednak istnieją wyjątki, np. akcyza od ubytków wyrobów akcyzowych nieobjętych zwolnieniem nie może być kosztem podatkowym.
Q2. Jak przedsiębiorca powinien zapłacić akcyzę za samochód? Przedsiębiorca może zapłacić akcyzę osobiście w urzędzie skarbowym lub online przez Platformę Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (puesc.gov.pl). Ważne jest, aby dokonać płatności w ciągu 30 dni od powstania obowiązku podatkowego, ale nie później niż w dniu rejestracji pojazdu.
Q3. Jakie są aktualne stawki podatku akcyzowego dla samochodów osobowych? Obecnie obowiązują dwie podstawowe stawki: 3,1% wartości samochodu dla pojazdów z silnikiem o pojemności do 2000 cm³ oraz 18,6% dla pojazdów z silnikiem powyżej 2000 cm³. Dla samochodów hybrydowych przewidziano preferencyjne stawki: 1,55% i 9,3% odpowiednio.
Q4. W jaki sposób oblicza się koszt akcyzy za samochód firmowy? Aby obliczyć akcyzę, należy pomnożyć wartość pojazdu przez odpowiednią stawkę procentową. Na przykład, dla samochodu o wartości 40 000 zł z silnikiem 1800 cm³, akcyza wyniesie: 40 000 zł × 3,1% = 1240 zł.
Q5. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w akcyzie przy zakupie samochodu do firmy? Obowiązek podatkowy w akcyzie powstaje w momencie przemieszczenia samochodu na terytorium Polski (przy nabyciu wewnątrzwspólnotowym), w dniu nabycia prawa do rozporządzania pojazdem jak właściciel, lub w dniu złożenia wniosku o rejestrację. Przy imporcie spoza UE, obowiązek powstaje z dniem powstania długu celnego.
Potrzebujesz więcej wiedzy?
